Tìm trong trang

Thứ Ba, 21 tháng 6, 2011

Chiến hay không chiến

      Đây là một tựa đề một bài viết trên báo thể thao. Báo nào tôi không thể nhớ do tình cờ thoáng qua trên chương trình điểm báo của bản tin thể thao 11h30 trưa VTC3. Báo in nên trên mạng không tìm thấy được cụm từ này. 
      Thử xem khi đọc tiêu đề nêu trên người ta phải hiểu như thế nào. Từ "chiến" và cụm "không chiến" được nối với nhau bằng liên từ "hay", tôi hoàn toàn hiểu ý của tác giả là: quyết đấu hay không quyết đấu trong một trận đấu thể thao. Từ thứ nhất, "chiến", dùng để nhấn mạnh tính đua tranh quyết liệt của trận đấu thì nghe cũng được. Tuy nhiên cái cụm từ "không chiến" thì phải hiểu như thế nào đây. Nếu theo nghĩa Hán Việt thì "không chiến" chỉ là một từ mà nghĩa đen là một trận chiến trên không trung và nghĩa bóng ở trong một trận bóng đá là tranh chấp bóng bằng đầu. Như vậy đó không phải ý của tác giả muốn nói rồi. Ý đồ tác giả muốn nêu bật ở đây là không quyết đấu, chơi với nghĩa thiếu tích cực. Vậy thì sao lại dùng chữ ngây ngô vậy nhỉ? Muốn dùng Hán Việt thì phải nói là "bất chiến" mới đúng, vừa hay vừa đúng ngữ nghĩa. Dùng "không chiến" ở đây thể hiện khả năng tiếng Việt của mấy vị báo nhà ta quả thực còn hạn chế.
      Có người sẽ nói: "xì! chuyện nhỏ". Nhưng ngôn ngữ luôn xuất phát từ cái nhỏ nhất.

BẢN QUYỀN BỚI LỆ ĐÁ