Tìm trong trang

Chủ Nhật, 27 tháng 3, 2011

Đô la Mỹ và Việt Nam đồng.

Không rõ cụm từ "Việt Nam đồng" xuất hiện từ lúc nào và từ đâu nhưng hiện nay nó đang được đọc, nói một cách tự nhiên trên các phương tiện thông tin đại chúng và từ miệng các quan chức ngay trong ngành tài chính ngân hàng. Không biết người dân khi nghe/xem cụm từ này cảm nhận ra sao nhưng chắc chắn rằng các nhà đài, nhà báo và quan chức nêu trên thì cảm thấy rất đỗi bình thường vì họ vẫn cứ nói cứ đọc hàng ngày.

Nếu theo kiểu đọc Việt Nam đồng mà suy thì chúng ta phải đọc đô la Mỹ thành Mỹ đô la mới đúng. Tương tự chúng ta phải có Thái Lan bạt, Philippine peso hay Nga rúp. Nhưng ta thấy rằng, chỉ có mỗi đồng Việt Nam là ngoại lệ. Nó được đọc ngược so với tất cả (nhấn mạnh: tất cả) các tiền tệ khác khi gắn với tên nước.

Tại sao lại là Việt Nam đồng chứ không phải là đồng Việt Nam? Chắc phải nhường câu trả lời cho các nhà đài, nhà báo. 

Nếu buộc phải nêu một nhận xét cho trường hợp này thì chỉ có thể nói: bó tay chấm com!

BẢN QUYỀN BỞI LỆ ĐÁ

Thứ Ba, 15 tháng 3, 2011

Đang được cơ quan chức năng điều tra làm rõ

Sau một mẫu tin ngắn về tai nạn giao thông, vụ việc hình sự, hầu hết báo, đài ta đều chua thêm một câu khá là vô duyên: vụ việc đang được cơ quan chức năng điều tra làm rõ (!). Bài báo sau đây là một ví dụ:

Phút kinh hoàng của nạn nhân bị bắt làm con tin

Đa số các vụ việc như vậy đương nhiên phải được cảnh sát cùng các cơ quan chức năng khác thụ lý điều tra. Chua thêm câu này vào bài viết chẳng có một ý nghĩa nào về mặt thông tin? Thậm chí nhiều khi vụ việc đó đã rõ mười mươi rồi (thể hiện qua chi tiết trong bản tin) các đồng chí phóng viên ta cũng cẩn thận đưa vào "cho thêm phần long trọng" (!?). Lý do của hiện tượng trên có thể suy diễn theo 2 hướng: 

- Khả năng viết, biên tập kém. Nói chung: nghiệp vụ làm báo có vấn đề.
- Để đếm chữ tính tiền nhuận bút. 

BẢN QUYỀN BỞI LỆ ĐÁ

Chủ Nhật, 6 tháng 3, 2011

Giám đốc sở học tiểu học (!?)

Gần đây báo chí ta rộ lên tin "Tân Tổng bí thư đi xe máy tới thăm thầy cũ" mà sau đó bị chỉ trích quá nên đổi tựa đề thành "Tân Tổng bí thư từng đi xe máy tới thăm thầy cũ". Cách đây vài hôm lại có một bài trên Vietnamnet giật tít "Thủ tướng Trung Quốc viết đơn xin việc bằng máu" mà sau đó một số báo khác đưa tin lại sửa thành "Thủ tướng Trung Quốc từng viết đơn xin việc bằng máu". 

Trong phạm vi chủ đề của blog này, tôi không đề cập đến nội dung chính trị xã hội của các bài viết trên mà chỉ bàn về chữ nghĩa của chúng thôi. 

Các ông tổng bí thư, thủ tướng trong các bài viết trên không làm những việc đó trong thì hiện tại (theo ý bài báo đã nêu). Việc làm của các ông ấy xảy ra trong quá khứ (có thể nói là khá xa) khi chưa hề biết sau này mình có vinh dự làm to đến vậy. 

Báo chí lấy các chi tiết đó để làm gương cho lớp hậu sinh thì được, nhưng giật cái tít láo, đánh tráo bản chất nói trên là một việc làm đáng trách. Thậm chí người ta nói rằng phóng viên nhà báo dốt chữ cũng không oan tí nào. 

Giả sử dựa theo cách mà các nhà báo dùng để biến sự việc một anh sinh viên mới tốt nghiệp viết đơn thời xa lắc xa lơ thành sự kiện thủ tướng một cường quốc viết đơn xin việc bằng máu đầy tính giật gân kia, tôi cũng có thể dùng một cái tựa đề như bài viết này đang dùng thì sao nhỉ: Giám đốc sở học tiểu học (?). Ông giám đốc sở nào lại chẳng học tiểu học lúc còn bé? 

Vấn đề ở chỗ là ông ấy học tiểu học khi còn nhỏ kia, chứ không phải khi đương chức!!!

BẢN QUYỀN BỞI LỆ ĐÁ

Thứ Năm, 3 tháng 3, 2011

Chính tả là gì?

CHÍNH PHỦ                                      CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
                                                                           Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
Số: 90/ĐC-CP                                                                     Hà Nội, ngày 16 tháng 06 năm 2008
ĐÍNH CHÍNH
LỖI CHÍNH TẢ TRONG NGHỊ ĐỊNH SỐ 68/2008/NĐ-CP NGÀY 30 THÁNG 5 NĂM 2008 CỦA CHÍNH PHỦ QUY ĐỊNH ĐIỀU KIỆN, THỦ TỤC THÀNH LẬP, TỔ CHỨC, HOẠT ĐỘNG VÀ GIẢI THỂ CƠ SỞ BẢO TRỢ XÃ HỘI
Do sơ suất trong quá trình biên tập, thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ, xin đính chính lỗi chính tả trong Nghị định số 68/2008/NĐ-CP ngày 30 tháng 5 năm 2008 của Chính phủ Quy định điều kiện, thủ tục thành lập, tổ chức, hoạt động và giải thể cơ sở bảo trợ xã hội, như sau:
- Tại trang 7 dòng 14 từ trên xuống, viết là: “a) Cơ quan thẩm định nêu tại Điều 18 Nghị định này”.
Nay xin sửa lại là: “a) Cơ quan thẩm định nêu tại Điều 17 Nghị định này”.
- Tại trang 10 dòng 15 từ dưới lên, viết là: “theo quy định tại Điều 17, Điều 19, Điều 20 và Điều 21 Nghị định này”.
Nay xin sửa lại là: “theo quy định tại Điều 16, Điều 17, Điều 19, Điều 20 và Điều 21 Nghị định này”.
                                                                                                                                        TM. CHÍNH PHỦ
                                                                                                    TUQ. THỦ TƯỚNG
                                                                                 BỘ TRƯỞNG BỘ LĐ-TB  VÀ XÃ HỘI
                                                                                                  Nguyễn Thị Kim Ngân                                                                                                          

Xem kỹ lại văn bản trên, chẳng biết Chính phủ hiểu khái niệm chính tả như thế nào mà ghi chình ình trên văn bản vậy. Ở đây thực ra chẳng qua là lỗi khâu soát sét, nhầm lẫn khi tham chiếu đến một đề mục nào đó trong văn bản. Hài hước thời hội nhập chăng?


BẢN QUYỀN BỞI LỆ ĐÁ

Thứ Tư, 2 tháng 3, 2011

Loạn đọc

Tình cờ đọc bài viết có tựa đề: "Chữ G không có tên" tại http://www.denthan.com/thamkhao/c81/409341/chu-g-khong-co-ten nguyên văn như sau:


Trong hầu hết các phóng sự, thông tin về hội nghị G7, hay giới thiệu về mạng viễn thông 3G - thì hầu như từ các phóng viên cho đến những chuyên viên tin học... đều phát âm chữ G là GỜ - hội nghị Gờ 7 - Mạng viễn thông 3 Gờ - Thế nhưng, nếu xem đó là cách đọc đúng thì đài truyền hình VTV phải được đọc là Vờ Tờ Vờ - Nhưng không ai đọc như thế, mà vẫn đọc là Vê tê vê - đó là đọc tên mẫu tự - Nhưng đến khi đọc chữ G thì thay vì chịu khó uốn lưỡi để đọc là Giê - thì lại đọc cái âm của nó là Gờ ! và thế là chữ G chỉ còn biết khóc ròng vì đã bị mất cái tên !

Một cái chuyện có vẻ chỉ nhỏ như con thỏ, nhưng lại cho thấy một "lỗ hổng" khá lớn trong việc phát âm "chuẩn" tiếng Việt - Đặc biệt là ở các từ viết tắt. mà lại là phát âm trên đài truyền hình quốc gia - cả triệu người nghe và chắc không ít kẻ đọc theo ! 

chẳng hạn như từ WTO - có phát thanh viên đọc là Vê kép tê ô - có người lại đọc là đúp liu tê ô - nghĩa là Tây - ta lẫn lộn ! mà ai cũng nghĩ là mình đúng ( vì có đúng thì mới nói hoài mà không ai buồn sửa ! ) 



Hiện nay, tình trạng viết sai chính tả, chêm thêm các tiếng nước ngoài trong đối thoại đã và đang hủy hoại sự trong sáng của tiếng Việt - thì việc những phát ngôn viên - phóng viên - chuyên viên lẫn lộn giữa việc đọc tên và đọc âm các mẫu tự Việt Nam đã góp phần khá "tích cực" vào việc làm biến dạng tiếng nước ta !
Tiếng Việt còn - nước Việt còn thế mà giờ đây một đất nước thống nhất và đang trên đà phát triển lại có một tình trạng lộn xộn về ngôn ngữ như thế thì quả thật là ...!!!!!


Muốn góp thêm đôi dòng về việc loạn đọc trên các nhà đài.

Như bài viết trên đã nêu, chữ G đã gần như bị mất tên Giê vốn có. Đơn giản là do không (hoặc khó) phân biệt được cách phát âm chữ cái D và G nên người Bắc gần đây đổi cách đọc chữ G từ Giê thành Gờ cho tiện. Sở dĩ nói gần đây bởi tôi vẫn nghe những người Bắc 54 hoặc người Bắc có tuổi đọc là Giê. 

Theo cách đọc là G là Gờ thì các phát thanh viên (PTV) nhà ta phát âm nhầm "ăn theo" chữ Google thành gu - gờ thay vì phải đọc là gu - gồ. Sự ăn theo "nhớ bài lai" này rõ như ban ngày vì tại sao cùng âm như vậy là chữ Apple lại được chính PTV đó đọc là ap - pồ. Ai cũng có thể kiểm chứng điều đó vì các bản tin về công nghệ viễn thông, tin học hiện nay hay đề cập, so sánh 2 thương hiệu này.

Với các chữ cái khác cần đọc thành 2 âm như L, M, N, R, S, X thì hầu hết đều bỏ âm đầu (là âm quan trọng) và chỉ đọc âm sau (tức phần vần) của nó. Thay vì đọc là en - lờ thì người ta đọc là Lờ, ét - sờ đọc là Sờ, e - rờ thì đọc là Rờ... nghe rất chướng tai. Ví dụ: 

- ORG thường bị đọc là O - rờ - gờ thay vì phải đọc là O e rờ giê.
- Cho một hình chữ nhật mờ nờ pê quy thay vì phải đọc là em mờ en nờ phê cu (chỗ phát âm phê cu này sẽ bàn vào một dịp khác)
- Chọn 1 điểm mờ trên đoạn thẳng a bê. Chỗ này nghe càng khó chịu hơn nữa vì âm "mờ" của chữ cái M ở đây trùng với âm  mờ của chữ mờ ảo. Chả lẽ trên đoạn AB có một điểm nào đó mờ thiệt sao?

Gần đây lại có một kiểu phát âm tây ta, sai đúng lộn xộn nghe mà nhịn cười không nỗi. AVG Anti Virus được một PTV đọc là a vê gờ an ti vai rớs. Đọc chữ cái AVG bằng tiếng Việt mà còn bày vẽ đọc chữ Virus bằng tiếng Anh chi hỡ trời!?

Cuối cùng một cái sai cơ bản nữa cũng của nhà đài (ai hay xem Đối mặt thì tất biết) chữ S và X lại được đọc gần như giống nhau. Chữ S đọc là ết-sờ là đúng rồi, nhưng chữ X lại đọc là ích-sờ mà lẽ ra phải là ích-xì. Theo cách đọc đó mà khi dạy cho học sinh đánh vần giáo viên đọc hai vần này giống nhau: đều là Sờ cả và có phân biệt tí chút là chữ X đọc Sờ dài hơn chút. Ngán ngẩm! Vần S đọc là Sờ thì chuẩn rồi, nhưng X thì phải đọc là Xờ chứ. Tôi tin chắc rằng với cách phát âm của người Bắc thì khó mà phân biệt 2 âm đọc này. Với tôi, không bao giờ nhầm lẫn cũng như phát âm lẫn lộn S và X bởi tôi là người miền Trung.

BẢN QUYỀN BỞI LỆ ĐÁ